Technisch gezien zijn balpennen verwant aan rollerbalpennen en gelrollers. De shaft van alle drie soorten pennen hebben een soortgelijk ontwerp. Het belangrijkste verschil ligt in de gebruikte inkt. Bij balpennen krijgt je een vrij stroperige inkt op het papier door middel van een balletje (vandaar de naam), die meestal is gemaakt van keramiek of metaal. Bij het bewegen over het papier rolt de bal en transporteert steeds opnieuw verse inkt van de shaft naar voren.